Dobór odpowiedniego rodzaju papieru ma kluczowe znaczenie dla jakości, wytrzymałości i funkcjonalności opakowań tekturowych. W branży opakowań papierowych, gdzie precyzja i efektywność kosztowa muszą iść w parze z ekologicznymi normami, decyzje materiałowe przekładają się bezpośrednio na trwałość i estetykę gotowego produktu. Rodzaj papieru decyduje nie tylko o parametrach technicznych, takich jak odporność na zgniatanie czy nasiąkliwość, ale również o tym, jak dane opakowanie sprawdzi się w transporcie, przechowywaniu oraz kontakcie z towarem. W związku z rosnącym naciskiem na zrównoważoną produkcję, znaczenie mają również kwestie recyklingu, pochodzenia surowca i możliwości wtórnego użycia.
W tym artykule pomagamy zrozumieć, jak różne typy papieru wpływają na jakość opakowań. Te informacje są kluczowe dla każdej firmy działającej w tym sektorze.
W jaki sposób rodzaj i jakość papieru wpływają na opakowania tekturowe?
Papier wykorzystywany w produkcji tektury falistej i litej pełni rolę nośnika parametrów wytrzymałościowych oraz estetycznych. Im wyższa jakość papieru – mierzona między innymi wytrzymałością na rozciąganie, gramaturą i strukturą włókien – tym bardziej odporne jest opakowanie na zgniatanie, wilgoć i uszkodzenia mechaniczne. Jednocześnie dobrej jakości papier zapewnia stabilność wymiarową tektury oraz lepsze właściwości drukowe, co jest istotne w kontekście brandingu i prezentacji produktu, bazując właśnie na opakowaniu kartonowym. Różne warstwy tektury – zewnętrzna (liner), wewnętrzna i warstwa falista – mogą być wykonane z różnych typów papierów, dobranych zależnie od zastosowania. W praktyce oznacza to konieczność ścisłej współpracy działów technologii i zakupów z producentami papieru, aby zapewnić odpowiedni balans pomiędzy jakością a kosztem jednostkowym.
Z czego powstaje wysokiej jakości papier?
Papier o wysokich parametrach technicznych powstaje z odpowiednio dobranych włókien celulozowych, których źródłem mogą być zarówno drewno iglaste (dłuższe włókna), jak i liściaste (krótsze włókna). Papier wysokiej jakości produkowany jest zazwyczaj z włókien pierwotnych (tzw. virgin fibers), które zapewniają lepszą strukturę, odporność i trwałość. Istotne są również procesy produkcyjne – między innymi sposób rozwłókniania, zawartość klejów, dodatków chemicznych i procesy suszenia. W zależności od rodzaju papieru stosuje się różne techniki wpływające na białość, drukowność i estetykę opakowań. Kluczowe jest również utrzymanie stabilnych parametrów wilgotności i gramatury, co bezpośrednio przekłada się na powtarzalność jakości w produkcji tektury.
Włókna pierwotne i włókna wtórne papieru – podstawowe różnice
Włókna pierwotne charakteryzują się dużą elastycznością i wytrzymałością, co przekłada się na trwałość i odporność tektury. Ich struktura nie została wcześniej naruszona w procesie recyklingu, dzięki czemu mogą lepiej wiązać się w strukturze arkusza papieru. Z kolei włókna wtórne, pozyskiwane z makulatury, są tańsze i bardziej przyjazne środowisku, lecz tracą część swoich właściwości mechanicznych w kolejnych cyklach przetwarzania. Oznacza to, że papier makulaturowy wymaga starannego doboru dodatków wzmacniających lub łączenia z włóknami pierwotnymi w warstwach konstrukcyjnych. W zależności od przeznaczenia opakowania – przykładowo: transport, ekspozycja czy też kontakt z żywnością – wybór między tymi dwiema opcjami musi być uzasadniony zarówno technicznie, jak i ekonomicznie.
Jakich rodzajów papieru używa się w produkcji opakowań tekturowych?
Odpowiedni dobór rodzaju papieru to jeden z kluczowych czynników wpływających na jakość, trwałość i funkcjonalność opakowania tekturowego. W zależności od przeznaczenia pudełka – czy to transportowe, ekspozycyjne, czy eksportowe – producenci sięgają po różne typy papierów, z których każdy ma swoje unikalne właściwości. Poniżej przedstawiamy cztery najczęściej wykorzystywane rozwiązania: od wyjątkowo wytrzymałego kraftlinera, przez ekonomiczny testliner, po podstawowy schrenz i specjalistyczne papiery do warstw falistych. Każdy z nich odgrywa inną rolę w strukturze tektury i odpowiada na konkretne potrzeby branży opakowaniowej.
1. Kraftliner – najwyższa jakość i wytrzymałość opakowania tekturowego
Kraftliner to papier wyprodukowany głównie z włókien pierwotnych. Cechuje się wysoką odpornością na rozerwanie, wilgoć i zgniatanie pionowe (BCT – Box Compression Test). Zastosowanie kraftlinera w zewnętrznych warstwach tektury gwarantuje wysoką estetykę, dobrą drukowność oraz dużą wytrzymałość opakowań – zwłaszcza tych używanych w wymagających warunkach logistycznych. Kraftliner może występować w wersji bielonej lub niebielonej, a jego jakość klasyfikowana jest m.in. przez normy EN ISO 536 (gramatura) oraz EN ISO 1924-2 (wytrzymałość na rozciąganie). Ze względu na koszt i wysokie parametry, stosowany jest najczęściej w opakowaniach eksportowych i premium.
2. Testliner – ekonomiczna alternatywa o dobrej jakości surowca
Testliner to papier produkowany z włókien wtórnych, często wielowarstwowy, gdzie zewnętrzna warstwa może być wzmacniana dodatkami chemicznymi lub włóknami virgin. Charakteryzuje się dobrym stosunkiem ceny do jakości i jest szeroko stosowany w produkcji opakowań transportowych. Testliner dostępny jest w różnych klasach jakości (I, II, III) zależnie od poziomu bieli i parametrów fizycznych. Mimo niższej odporności na działanie wody i wilgoci w porównaniu z kraftlinerem, testliner sprawdza się w większości standardowych zastosowań. Jest również bardziej przyjazny środowisku ze względu na zamknięty obieg materiałowy.
3. Schrenz – prosta konstrukcja w przystępnej cenie
Schrenz to najprostszy i najtańszy typ papieru makulaturowego, używany głównie w warstwach wewnętrznych tektury falistej. Jego właściwości mechaniczne są ograniczone, dlatego nie nadaje się do wymagających konstrukcji ani do bezpośredniego kontaktu z otoczeniem zewnętrznym. Dzięki niskiej cenie jest często wybierany w produkcji opakowań jednorazowych lub przeznaczonych do lekkich produktów. Schrenz charakteryzuje się szarą barwą, niską gładkością i niższą stabilnością wymiarową. Jego użycie wymaga wsparcia mocniejszymi warstwami zewnętrznymi.
4. Wellenstoff i Semi Chemical – papiery do warstw falistych
Do produkcji warstwy falistej (flutingu) stosuje się najczęściej papier typu wellenstoff (z włókien wtórnych) lub półchemiczny papier falisty (semi chemical), który charakteryzuje się większą sprężystością i odpornością na zgniatanie. Semi chemical flute, mimo wyższej ceny, oferuje lepsze parametry techniczne i jest często stosowany w tekturach wielowarstwowych o podwyższonej nośności. Wellenstoff z kolei to bardziej ekonomiczne rozwiązanie, dostosowane do standardowych zastosowań, z dużą dostępnością na rynku wtórnym. Wybór między tymi rodzajami zależy od wymogów technicznych konkretnego zamówienia oraz oczekiwań klienta końcowego.
Tektura falista – różne rodzaje i zastosowanie
FBB (Folding Box Board)
FBB, czyli tektura warstwowa z bielonej masy celulozowej, stosowana jest głównie w opakowaniach konsumenckich – kosmetycznych, farmaceutycznych, spożywczych. Charakteryzuje się wysoką białością, sztywnością i gładkością, co czyni ją doskonałą powierzchnią do zadruku offsetowego. Jej struktura warstwowa pozwala na zachowanie niskiej gramatury przy wysokiej sztywności.
WLC (White Lined Chipboard)
WLC to tektura z recyklingu, której zewnętrzna warstwa została wybielona, aby umożliwić atrakcyjny nadruk. Używana jest najczęściej w opakowaniach na produkty codziennego użytku, jak żywność sucha czy artykuły gospodarstwa domowego. Jest tańsza od FBB i bardziej ekologiczna, jednak mniej odporna na wilgoć.
SBB (Solid Bleached Board)
SBB to wysokiej jakości tektura lite, w całości wykonana z bielonych włókien pierwotnych. Znajduje zastosowanie tam, gdzie opakowanie musi spełniać wysokie wymagania sanitarne, np. w branży medycznej czy kosmetycznej. Cechuje się idealną powierzchnią do druku, sztywnością i wysoką estetyką.
Czy opakowania tekturowe mogą być przyszłością ekologii?
Opakowania tekturowe, zwłaszcza te produkowane z certyfikowanych surowców wtórnych, wpisują się w kluczowe założenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Są lekkie, biodegradowalne i łatwe w recyklingu, a w wielu przypadkach mogą zastępować opakowania plastikowe. Rosnące wymagania legislacyjne, takie jak rozporządzenia PPWR czy WSR, promują stosowanie materiałów jednorodnych, co zwiększa atrakcyjność tektury. Inwestycje w rozwój biodegradowalnych powłok oraz innowacyjne papiery barierowe dodatkowo poszerzają możliwości wykorzystania opakowań kartonowych w sektorach dotychczas zdominowanych przez tworzywa sztuczne. Wszystko to wskazuje, że odpowiednio dobrany papier może być nie tylko fundamentem jakości, ale też drogą ku bardziej zrównoważonej przyszłości branży opakowaniowej.
Sprawdź także:
„Artykuł został napisany przez zespół ekspertów z firmy Opakowania Nawrot. Tworzymy treści oparte na doświadczeniu, badaniach i codziennej pracy z klientami z branży e-commerce, gastronomii i logistyki. Specjalizujemy się w opakowaniach kartonowych – od projektowania, przez produkcję, aż po praktyczne zastosowanie. Naszym celem jest dzielenie się wiedzą, która pomaga pakować mądrzej, bezpieczniej i bardziej ekologicznie.
Każdy artykuł przygotowujemy tak, jak przygotowujemy nasze opakowania – z dbałością o każdy szczegół.”
Data: 30.05.2025
